Этнаграфія Беларусі

Гурт звяртаецца да сваіх прыхільнікаў з пэўнай просьбай.  Першы канцэрт музыкі далі ў Полацку яшчэ ў 1999 годзе. Хаця тады яны выступалі пад іншай назвай - «Руевіт». Пазней з`явілася ідэя, каб для назвы гурта за аснову ўзяць геаграфічную назву, бо яны ўсе старадаўнія.
«Ольса гэта ручай на Магілёўшчыне, а паколькі мы граем старую музыку дык і Стары Ольса - так як «стары ручай Ольса» - тлумачыць Марыя Шарый.«У гэтым годзе ў нас будзе асаблівае паўналецце - 21 год. Пачынаем працу над нашым новым сайтам. Таму менавіта цяпер з`явілася ідэя, каб стварыць віртуальны музей гурту «Стары Ольса», - распавядае Марыя.Гутарку запісаў Яраслаў ІванюкФота аўтара Болей...

Традыцыйная беларуская вёска няўхільна памірае, разам з ёй знікаюць і беларускія фальклорныя традыцыі.
Полацкі фальклорны гурт “Варган” сваёй місіяй лічыць падтрыманне гэтых традыцыяў на Полаччыне.Цэнтрамі, дзе гэтыя традыцыі аднаўляюцца, сёння сталі некаторыя аграсядзібы. Кажа кіраўніца гурта “Варган” Вольгай Емяльянчык:
– Не менш важна паспрабаваць падтрымаць жывую традыцыю. Я апошнім часам шмат пра гэта думаю, таму што сапраўды ў вёсках гэта патроху знікае і знікае незваротна. І мы зараз робім такую спробу, ставім эксперымент – ці можам мы сваімі свежымі сіламі даць імпульс і падтрымаць нейкую лакальную традыцыю.
Полацкі фальклорны гурт „Варган” аб’яднаў людзей, зацікаўленых традыцыйнай культурай беларусаў. Прынцыповая пазіцыя ўд... Болей...

Малады бярозаўскі рамеснік Уладзімір Літвінчук адраджае беларускае ганчарства. Патрэбны ў хатняй гаспадарцы гліняны посуд жыхары Бярозаўскага раёна могуць набыць на мясцовых рынках, куды вязе на продаж свае вырабы Уладзімір.Такое вяртанне беларускай гаспадарчай культуры карыснае для здароўя і добры занятак для душы, гаворыць ганчар Літвінчук:
– У асноўным працую ў абварной і малачонай кераміцы. Абварная кераміка робіцца такім чынам, што раскалены выраб з печы дастаецца адмысловымі абцугами і акунаецца ў калатушу. Можна выкарыстоўваць расол, можна малако з жытняй мукой. Ёсць кашнік, гляк, збан, крынка, макітры, талеркі для ўсёй сям’і, калі былі вялікія сем’і. Таксама ў макітрах вельмі добра запякаць бабку.Паводле Уладзіміра Літвінчука, яго посуд увесь час удасканальваецца... Болей...

Вядомы беларускі фольк-гурт Vuraj прадставіў сваю новую работу — ЕР «Kalyna».У новую плытку ўвайшлі песні, якія музыкі адшукалі падчас экспедыцыі па Берасцейшчыне. На ЕР чатыры кампазіцыі пры дзвюх песнях. Паколькі акрамя варыянтаў у апрацоўцы самога гурта на дыск запісаныя і аўтэнтычныя спевы.
Падрабязней пра новую кружэлку гаворыць лідар і вакаліст гурта Vuraj Сяржук Доўгушаў:
– У альбоме дзве асноўныя песні – гэта “Юр’я” з Пружанскага раёну, песня, якую мы запісалі ад калектыву “Бабіна лета”. І таксама калектыў удзельнічаў у запісе, можна пачуць, як з намі спалучаецца аўтэнтычны спеў. Спявае калектыў і мы разам з гуртом Vuraj. Другі трэк – гэта песня “Калына”, запісалі яе ў Драгічынскім раёне ад нашых, ужо м... Болей...

Кіраўнік народнага лялечнага тэатру “КапялюШ” уласнаручна робіць батлейкі і навучае гэтаму мастацтву ў адмысловым “тэатральным класе”. Але зараз ёе марыць не проста рабіць батлейкі самому, а аднаўляць іх у аўтэнтычным выглядзе – паводле апісанняў фалькларыстаў і краязнаўцаў.
Першай спробай стала незвычайная батлейка – “Віцебскі жлоб”, апошні ўзор якога захоўваўся ў Віцебскім краязнаўчым музеі, але разам з іншымі экспанатамі згарэў падчас Вялікай Айчыннай вайны.Засталося толькі апісанне, зробленае этнографам Еўдакімам Раманавым, тлумачыць Андрэй Рэцікаў:
– Гэта такі від батлейкі, які быў менавіта ў Віцебскай губерніі, па прынцыпе тэатра ценяў зроблены. Там ад цяпла свечкі круціліся кружэлкі такія. Кружэлкі, на якіх замацаваны сілуэты,... Болей...

На чарговую сустрэчу ў межах курсаў „Мова-Нанова” запрашаюць у Берасці. Яна адбудзецца ў бліжэйшы аўторак, 28 студзеня.У якасці госця запрошаны музыка Іван Кірчук, — распавёў вядоўца моўных заняткаў Максім Хлябец:
– Да нас прыедзе Іван Кірчук, лідар гурта “Троіца”. І ён будзе паказваць, хутчэй за ўсё, урывак са свайго мона-спектакля “Дарожка мая…”, які ідзе ў нашым тэатры. Па-мойму, апошнія гады штогод ён прыязджае да нас выступаць. Спектакль адбудзецца ў тэатры, а таксама ён пакажа ў нас урывак з гэтага мона-спектакля і прывязе свае інструменты, якіх у яго цэлая калекцыя.Далучыцца да заняткаў „Мова-Нанова” можна на любым з этапаў. Галоўнае — гэта сістэмнасць у наведванні і жаданне вывучаць родную мову. Беларускае Ра... Болей...

Сённяшні госць Беларускага Радыё Рацыя – кандыдат бiялагiчных навук, дацэнт кафедры гісторыі і турызму Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта, кіраўніца фальклорнага гурта «Варган» – Вольга Емяльянчык.Пра тое, якім выдаўся мінулы год для гурта «Варган», ці можна яшчэ адшукаць невядомыя даследчыкам фальклорныя песні і як захоўваць жывымі фальклорныя абрады ў рэгіёнах, – з Вольгай Емяльянчык паразмаўляў Алесь Аркуш.
РР: Закончыўся год, і можна ўжо падвесці вынікі леташняй дзейнасці вашага легендарнага фальклорнага гурта «Варган». Якім для вас быў гэты год?Вольга Емяльянчык: Гэты год быў добры, плённы. Фальклорны гурт «Варган» прыняў удзел у вельмі сур’ёзных мерапрыемствах. У прыватнасці, па запрашэнні лідара гурта «Vu... Болей...

На календары народнае свята – Шчодры вечар альбо Шчодрык, Багатая куцця.
Як пісаў беларускі этнограф Яўхім Карскі, сама назва сведчыць пра тое, што ў гэты дзень вячэра шчодрая на стравы, пераважна з мяса, у адрозненне ад поснай куцці на Каляды.
Да 1918 года Шчодры вечар беларусы адзначалі 31 снежня, акурат перад Новым годам. Усё змянілася пасля каляндарнай рэформы, кажа гісторык Ганна Колб:
– Жылі па старым юліянскім календары, які ў XVI стагоддзі быў прызнаны астраномамі як памылковы. І ў Еўропе пачалі жыць па новым грыгарыянскім календары, які ўвёў Рыгор ХІІІ. Год мае розную працягласць дзён, і паступова ўзнікла розніца ў датах. У 1917 годзе ў краінах Еўропы і Расеі розніца ў датах складала аж цэлых 13 дзён. У 1918 годзе, калі ўжо бальшавікі прыйшлі да ўлады, быў уведзены... Болей...

У Полацку вучыліся ствараць мастацкія габелены. Віцебская габеленшчыца Святлана Баранкоўская правяла ў Полацкай мастацкай галерэі адмысловы майстар-клас. Гэтымі днямі тут праходзіць яе выстава „Rad№0”.Кажа Святлана Баранкоўская:
– У мяне і ў Полацку, і ў Наваполацку, але ў іншых залях, былі выставы. І я вельмі марыла патрапіць менавіта ў гэты музей, таму што Мастацкая галерэя ў Полацку славутая на ўсю рэспубліку, я не скажу ўжо пра свет. І патрапіць сюды – гэта вялікі гонар і гэта вялікае шчасце. Таму я не проста з задавальненнем адгукнулася. Я з вялікім задавальненнем прыехала яшчэ і на майстар-клас, каб пазнаёміцца з глебачамі і каб ведаць, што я магу прывезці наступным разам.Святлана Баранкоўская прадэманстравала ўдзельнікам майстар-класа тэхналагічныя прыёмы ст... Болей...